Alles wat je moet weten over HbA1C!
Heb je al wel eens van HbA1c (Hemoglobine A1c) gehoord? Voor het aanduiden van de gemiddelde waarde van je bloedsuikerspiegel worden meerdere termen gebruikt. Eén van die termen is HbA1c. Weet jij al precies wat deze term inhoudt? En weet jij wat de juiste Hba1c-waarden zijn? Je leest het allemaal hieronder.
Als diabetespatiënt zul je elke drie maanden even langskomen bij je specialist of diabetesverpleegkundige om een controle uit te laten voeren. Hierbij wordt je dan lichamelijk even kort nagekeken en je kijkt samen met een van deze twee zorgverleners naar hoe het gaat met jou bloedsuikers. Deze controle kan je een beetje vergelijken met de Apk-keuring van je auto; het is een periodieke keuring. Bij het controleren van je HbA1c wordt gekeken naar de gemiddelde bloedsuiker in de afgelopen drie maanden. Daarbij wordt onder andere gekeken naar wat de HbA1c normaalwaarden zijn en of jouw HbA1c waarde niet te hoog is.
Wat is HbA1c?
Bij een HbA1c test wordt dus gekeken naar de waarden van je bloedsuikers in de afgelopen periode. Daarbij wordt gekeken naar het percentage rode bloedcellen waaraan glucose vastgeplakt zit. Bij mensen zonder diabetes ligt de HbA1c normaalwaarde rond de 20-42 millimol/mol. Bij mensen met diabetes ligt deze normaalwaarde anders, afhankelijk van de variant van diabetes en de leeftijd van de patiënt.
Zoals je hier kan zien, kunnen de waarden flink uiteenlopen. Het liefst ligt de waarde van je HbA1c tussen de 40 en 53 mmol/mol. Onder de 40 mmol/mol betekent dat je bloedsuikers vaak laag waren en je dus (te) veel hypo’s hebt gehad. Boven de 53 betekent dat je bloedsuikers vaker wat aan de hoge kant zijn geweest en je dus misschien met enige regelmaat een hyper had.
| HbA1C mmol/mol | Bloedsuikerspiegel mmol/L |
|---|---|
| 31 | 5,0 |
| 42 | 6,0 |
| 53 | 7,0 (streefwaarde) |
| 64 | 8,0 |
| 75 | 9,0 |
| 86 | 10,0 |
| 97 | 11,0 |
| 108 | 12,0 |
| 119 | 13,0 |
| 130 | 14,0 |
| 140 | 15,0 |
| 151 | 16,0 |
| 162 | 17,0 |
| 173 | 18,0 |
| 184 | 19,0 |
Als het goed is, doe je zelf ook aan bloedsuiker testen. Daarbij komt bloedglucose met een waarden naar voren met de eenheid mmol per liter. Dit is weer iets anders dan de waarde die bij een test gemeten wordt. Bij het meten van je HbA1c wordt namelijk in de eenheid mmol per mol gemeten. Het is belangrijk om hier scherp op te zijn, aangezien beide testen met andere meeteenheden werken. Je kan dus je eigen bloedsuikers niet vergelijken met de HbA1c waarden zonder deze eerst om te rekenen. Met onderstaande HbA1c omrekenformule, kan je je gemiddelde bloedsuikerwaarde uitrekenen:
Gemiddelde bloedsuikerwaarde = (0,0915 * HbA1c) + 2,15
Wat is hemoglobine en wat is glycohemoglobine?
Bij de HbA1c komen ook de termen ‘hemoglobine’ en ‘glycohemoglobine’ om de hoek kijken. Je hebt hierboven kunnen lezen dat bij er naar het percentage rode bloedcellen wordt gekeken. Deze rode bloedcellen zijn voor één derde deel gevormd door hemoglobine. De hemoglobine in het bloed zorgt voor het vervoer van zuurstof. Deze rode bloedcellen botsen in het bloed tegen glucosedeeltjes aan. Hoe hoger de bloedglucose is, hoe meer daarvan aan de hemoglobine gaat plakken. Daarnaast is het zo dat elke rode bloedcel een levensspan heeft van ongeveer 3 maanden, daarna gaan ze dood en worden ze opgeruimd door het lichaam. Door naar het percentage rode bloedcellen te kijken waar glucose aan vastgeplakt zit, krijgt men een duidelijk(er) beeld van de glucosewaarden in de afgelopen 3 maanden.
De term ‘glycohemoglobine’ is simpelweg een synoniem voor HbA1c. In feite betekent het ‘gesuikerde hemoglobine’. Dit slaat dan ook op de rode bloedcellen die onder geplakt zitten met glucose. Hierdoor kom je deze term ook ongetwijfeld tegen als je informatie opzoekt over je HbA1c.
