Eilandjes van Langerhans

De titel van dit artikel komt wellicht op je over als de naam van een sprookje. Dat is helaas helemaal niet zo. In tegendeel; de eilandjes van Langerhans worden vaak in verband gebracht met de ziekte diabetes. In het kort, hebben de eilandjes van Langerhans te maken met insuline. De eilandjes worden bij diabetespatiënten namelijk aangevallen door het afweersysteem. Als je diabetes type 1 hebt betekend dit dus ook dat de eilandjes van Langerhans helemaal niet meer werken. De naam 'eilandjes van Langerhans' vindt zijn oorsprong bij de Duitse wetenschapper Paul Langerhans. Deze wetenschapper heeft een belangrijke ontdekking gedaan op het gebied van diabetes en insuline. In dit artikel leggen we jou zo duidelijk mogelijk uit waar deze naam nou precies op slaat.

Eilandjes van Langerhans en Diabetes type 1

Om deze benaming uit te leggen, is het eerst even belangrijk om naar diabetes type 1 te kijken. Bij deze vorm van diabetes valt het afweersysteem namelijk deze eilandjes aan. Deze eilandjes bevinden zich in de alvleesklier, waar de insuline gemaakt wordt. De cellen die deze insuline aanmaken, zitten bij elkaar in één groepje. Al die groepjes hebben de naam ‘eilandjes van Langerhans’ gekregen. Waarom dat zo is, is wel makkelijk uit te leggen. Als je door een microscoop naar deze cellen kijkt, lijken de cellen net op kleine eilandjes. Deze eilandjes hebben een belangrijke functie. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor de aanmaak van twee onmisbare hormonen: insuline en glucagon. Deze twee hormonen zijn voor een groot deel verantwoordelijk voor de suikerstofwisseling in het menselijk lichaam. Het mag duidelijk zijn dat deze hormonen dus onjuist aangemaakt worden bij diabetespatiënten.

Endocriene klieren

Als het suikergehalte te laag of te hoog is, komt de alvleesklier in werking. De alvleesklier kan op dat moment minder of juist meer insuline aanmaken. Deze functie wordt ook aangeduid als de 'endocriene functie' (endocrien = uitgescheiden in het bloed). Door deze functie maakt de alvleesklier ook deel uit van het endocriene systeem. Het endocriene systeem heeft betrekking op het direct afgeven van hormonen aan het bloed. Daar vallen onder andere onderstaande hormonen onder:

• Insuline
• Glucagon
• Somastotatine (een groeihormoon)
• Antidiuretisch hormoon

De endocriene klieren hebben betrekking op hormonen die direct aan het bloed afgegeven worden. De eilandjes van Langerhans bevatten de hormoonproducerende cellen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van glucagon en insuline. Overigens is het aanmaken van insuline en glucagon niet de enige functie die de alvleesklier heeft. De alvleesklier is namelijk ook verantwoordelijk voor het produceren en uitscheiden van ongeveer 3 liter alvleessap per dag. dit heb je nodig om het eten in je darmen goed te kunnen verteren. Wist jij dat?

Transplantatie

Verschillende medische specialisten zijn druk bezig met proberen om de eilandjes van Langerhans te transplanteren. Het doel van deze transplantatie is om gezonde Langerhanscellen (zo noem je de cellen in de eilandjes van Langerhans) uit gezonde alvleesklieren te halen. Vervolgens worden deze gezonde cellen bij diabetes type 1 patiënten ingebracht. Het doel is om de werking van de alvleesklier en de eilandjes van Langerhans op deze manier te herstellen.